Πανελλήνιες… μόρια… βάσεις…

Γράφει ο Δημήτρης Κακαβάνης*

Κάθε χρόνο αυτήν την εποχή, χρόνια τώρα, πραγματοποιούνται οι Πανελλήνιες εξετάσεις για την εισαγωγή των νέων φοιτητών στα Ανώτατα Εκπαιδευτικά Ιδρύματα (ΑΕΙ) και στα Ανώτατα Τεχνολογικά Εκπαιδευτικά Ιδρύματα (ΑΤΕΙ), δηλαδή στην Τριτοβάθμια εκπαίδευση της χώρας μας.

Έχουμε αρχίσει να ακούμε και να διαβάζουμε… και αυτό θα γίνεται για περίπου τρεις μήνες, για μόρια και βάσεις οι οποίες θα ανέβουν ή θα κατέβουν.

Ελάτε, λοιπόν, να δούμε τι είναι αυτές οι εξετάσεις, τα μόρια και οι βάσεις.

Στην Τριτοβάθμια εκπαίδευση, δηλαδή σε όλα τα ΑΕΙ και ΑΤΕΙ, υπάρχουν περίπου 500 σχολές και τμήματα σχολών (στρογγυλεμένο προς τα άνω το νούμερο).

Σε αυτές λοιπόν τις σχολές θα ήθελαν να περάσουν για εφέτος, εξετάσεις 2018, περίπου 100000 μαθητές ίσως λίγο περισσότεροι. (Το νούμερο είναι εκτίμηση).

Όμως οι φοιτητές που θα δεχθούν τα ΑΕΙ και τα ΑΤΕΙ  θα είναι περίπου 75000. Ο αριθμός αυτός ορίζεται κάθε χρόνο από το Υπουργείο Παιδείας σε συνεννόηση με τα Εκπαιδευτικά Ιδρύματα και ορίζεται κατά σχολή. Υπάρχει, δηλαδή κάθε χρόνο, απόφαση που λέει πόσους φοιτητές θα δεχθεί κάθε μια από τις 500 σχολές.

Κάθε χρόνο , δηλαδή , έχουμε έναν αριθμό μαθητών υποψηφίων για είσοδο σε ΑΕΙ και ΑΤΕΙ και έναν άλλον αριθμό , πάντοτε μικρότερο, φοιτητών που θα δεχθούν τα Ιδρύματα αυτά.

Κάθε χρόνο, δηλαδή, δεν εισάγονται περίπου 25000 υποψήφιοι.

Καταλαβαίνετε, λοιπόν, ότι αφού δεν είναι δυνατόν να περάσουν όλοι και μάλιστα εκεί που ο καθένας θα ήθελε… και κάποιοι θα μείνουν εκτός… ΠΡΕΠΕΙ να βρεθεί ένα σύστημα το οποίο θα κάνει την επιλογή των εισαγομένων… και αυτό είναι οι Πανελλήνιες εξετάσεις, ή όπως διαφορετικά κατά καιρούς έχουν ονομαστεί.

Οι 500 σχολές , που είπαμε παραπάνω, είναι χωρισμένες σε ομάδες, για εφέτος οι ομάδες είναι 4. Οι υποψήφιοι κάθε ομάδας σχολών καλούνται να  εξεταστούν την ίδια ημέρα και ώρα σε ίδια μαθήματα, σε ίδια θέματα.

Τα γραπτά αυτά τα διορθώνουν και τα βαθμολογούν καθηγητές διορθωτές, χωρίς να ξέρουν το όνομα, αφ΄ενός γιατί τα γραπτά μεταφέρονται σε άλλο μέρος , αλλά και γιατί το όνομα του μαθητή είναι καλυμμένο.

Από τις βαθμολογίες που έχουν βάλει οι διορθωτές στα γραπτά, με κάποια διαδικασία, έναν υπολογισμό, δηλαδή, βγαίνουν τα περίφημα Μόρια.

Για να καταλάβετε αν κάποιος υποψήφιος στα 4 εξεταζόμενα μαθήματα της ομάδας του γράψει για 20, τα Μόριά του θα είναι 20000 και θα είναι ο πρώτος των πρώτων… και από εκεί και προς τα κάτω οι υπόλοιποι.

Την επιλογή των επιτυχόντων κάνει ο Ηλεκτρονικός Υπολογιστής. Αυτός ξέρει, του έχουν περάσει, όχι το όνομα αλλά τον κωδικό του υποψηφίου, ξέρει επίσης τα Μόριά του  και τις Σχολές όπου ο υποψήφιος θα ήθελε να περάσει και ΜΑΛΙΣΤΑ τις σχολές τις ξέρει με την σειρά προτίμησης που θα ήθελε ο υποψήφιος να περάσει. ΔΗΛΑΔΗ  ποιά σχολή θα ήθελε ο υποψήφιος πρώτα, ποιά μετά και μετά και μετά και αυτό γιατί τα Μόριά του μπορεί να του δίνουν δικαίωμα επιτυχίας σε πολλές σχολές, σε ποιά θα τον βάλει ο Υπολογιστής; Ο υποψήφιος το δηλώνει αυτό συμπληρώνοντας το Μηχανογραφικό του Δελτίο και έχει δικαίωμα να δηλώσει από μία έως όλες τις σχολές της ομάδας του αλλά και μιας ακόμη ομάδας, αν θα ήθελε. Επίσης ο Υπολογιστής ξέρει τις 500 σχολές που λέγαμε καθώς και τον καθορισμένο αριθμό που θα δεχθεί κάθε μια από αυτές.

Αφού, λοιπόν ο Υπολογιστής τα ξέρει όλα αυτά αρχίζει την επιλογή. Δηλαδή τι κάνει;;;

Βλέπει ποιός είναι ο πρώτος των πρώτων , ποιός έχει τα περισσότερα Μόρια δηλαδή και ποιά είναι η πρώτη του προτίμηση και τον βάζει εκεί… και κατεβαίνει προς τα κάτω στα Μόρια πάντοτε και βλέπει ποιά είναι η πρώτη προτίμηση του καθενός και αν υπάρχουν θέσεις τον βάζει, διαφορετικά στην δεύτερη, τρίτη στην πέμπτη προτίμηση του, ή όπου βρει κενή θέση για να τον βάλει.

Ο Υπολογιστής δηλαδή αρχίζει από τον πρώτο στα Μόρια και κατεβαίνοντας γεμίζει με ονόματα τις σχολές, ανάλογα με την προτίμηση του καθενός, μέχρι να φτάσει τον ορισμένο για κάθε σχολή αριθμό επιτυχόντων. ΠΡΟΣΟΧΗ πάντοτε με βάση τα Μόρια του καθενός, πάντοτε γράφει το όνομα αυτού που έχει τα υψηλότερα Μόρια από κάποιον άλλον που θα ήθελε επίσης αυτήν την σχολή άσχετα με την σειρά προτίμησης που ο καθένας έχει αυτή τη σχολή στο Μηχανογραφικό του Δελτίο.

Όταν μια σχολή γεμίσει, επιλεγεί ο ορισμένος αριθμός φοιτητών, που λέγαμε παραπάνω, ο υπολογιστής δεν ξαναβλέπει αυτήν τη σχολή αλλά τις επόμενες μέχρι που να τις γεμίσει όλες και τις 500. Χωρίς να κοιτάει κάτι άλλο παρά μόνο αριθμό Μορίων και προτιμήσεις.

ΔΗΛΑΔΗ ο υπολογιστής αρχίζει από τον πρώτο των πρώτων και τελειώνει με τον τελευταίο των τελευταίων κοιτώντας μόνο τη ιεραρχική σειρά των Μορίων (όχι το πραγματικό νούμερο) και τις προτιμήσεις των υποψηφίων.

ΔΗΛΑΔΗ ο πρώτος των πρώτων μπορεί να έχει 20000 Μόρια ή 15000 Μόρια . Αυτό δεν έχει καμιά σημασία για τον υπολογιστή. Πάντα θα υπάρχει ένας πρώτος και ένας τελευταίος.

ΔΗΛΑΔΗ δεν περνάει ο καλός αλλά ο καλύτερος. ΑΣΧΕΤΑ με τον αριθμό των Μορίων.

Αφού γεμίσουν όλες οι λίστες των σχολών, σε κάθε σχολή κάποιος θα είναι πρώτος και κάποιος τελευταίος.

Ε, λοιπόν τον αριθμό των Μορίων του τελευταίου κάθε σχολής τον λέμε βάση αυτής  της σχολής.

ΔΗΛΑΔΗ όταν λέμε Βάσεις εννοούμε τα Μόρια των τελευταίων που πέρασαν στις σχολές.

Βέβαια οι τελευταίοι που περνούν κάθε χρόνο στις σχολές δεν είναι δυνατόν να έχουν τα ίδια Μόρια. Γι αυτό λέμε, κάθε χρόνο, ότι εφέτος σε σύγκριση με προηγούμενα χρόνια σε αυτές τις σχολές ανέβηκαν και σε αυτές κατέβηκαν οι βάσεις, δηλαδή οι τελευταίοι είχαν περισσότερα ή λιγότερα Μόρια από τελευταίους προηγούμενων χρόνων.

Ύστερα από τα παραπάνω καταλαβαίνει κανείς ότι τα θέματα των εξετάσεων είναι δύσκολα για όλους και εύκολα για όλους. Ότι κάποιοι θα γράψουν καλά και κάποιοι καλύτερα από τους άλλους. Ότι άσχετα με το ύψος των Μορίων πάντα υπάρχει ένας πρώτος και ένας τελευταίος. Ότι όσο υψηλή βαθμολογία και να έχει κάποιος π.χ. 19000 Μόρια, αν υπάρχει άλλος με 19001 αυτός θα περάσει πρώτα σε μια σχολή που θέλουν και οι δυο.. Ότι αν ένας υποψήφιος δεν έχει δηλώσει μια σχολή , αν  τα Μόριά του είναι αρκετά για να περάσει σε αυτή, ο Υπολογιστής δεν θα τον γράψει γιατί δεν υπάρχει αυτή η προτίμηση στο Μηχανογραφικό του. Ότι η σειρά προτίμησης των σχολών επάνω στο Μηχανογραφικό Δελτίο δηλώνει μόνο την επιθυμία του υποψηφίου να περάσει σε αυτές τις σχολές που έχει δηλώσει και με αυτή τη σειρά που τις έχει βάλει. Ότι τα Μόρια κάθε υποψηφίου καθορίζουν αν περάσει και σε ποιά σχολή. Ότι δεν μπορούμε να ξέρουμε πριν βγουν τα αποτελέσματα, αν ανεβούν ή κατεβούν οι βάσεις. Ότι για όλους θα ανεβούν και θα κατεβούν οι βάσεις.

Βέβαια υπάρχουν και κάποιες άλλες λεπτομέρειες σχετικά με μαθήματα, μόρια, αθλήματα .

Ελπίζω να κατάφερα να ενημερώσω και να βάλω κάποια πράγματα στη σωστή θέση.

* Δημήτρης Κακαβάνης – Καθηγητής, Μηχανολόγος Μηχανικός, Σύμβουλος σπουδών και σταδιοδρομίας (σε σύνταξη) – αναδημοσίευση: www.filodimos.gr